Jeśli chcesz podarować komuś bliskiemu upominek, który pomoże zatroszczyć się o zdrowie i o środowisko, podrzucamy kilka prezentowych pomysłów.

Do kupienia lub do zrobienia, z różnych kategorii i w różnych przedziałach cenowych. Mamy nadzieję, że będą inspiracją w poszukiwaniach.

 

🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁

DO KUPIENIA

 

WIELORAZOWA BUTELKA 

Do przechowania napojów polecamy przede wszystkim ceramikę, stal nierdzewną (dodatkowy plus – trzyma temperaturę)  i szkło. Jeśli decydujesz się na tworzywo sztuczne, czytaj oznaczenia. Najbezpieczniejszy będzie polipropylen (05/PP) lub polietylen dużej gęstości (02/HDPE). Unikaj w szczególności opakowań nieoznaczonych oraz z symbolem z 01 (PET), 03 (PCW), 06 (polistyren, PS – UWAGA, wciąż dość powszechny) i 07 („inne”, czyli tak naprawdę nie wiadomo co).

Mała „ściąga” z oznaczeń👉 http://blizejzrodel.pl/oznaczenia/

 

KUBEK DO KAWY 

Każda jednorazówka to niepotrzebnie produkowany odpad. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia i środowiska są pokrywki, wykonywane z polistyrenu. Wszystkim miłośnikom kawy przyda się wielorazowy kubek z bezpiecznego materiału. Tu również polecamy ceramikę, stal lub szkło. Dobrym rozwiązaniem może być też silikon, należy jednak upewnić się, że jest on przeznaczony do kontaktu z żywnością – wybieraj produkty od sprawdzonych marek.

UWAGA NA BAMBUS❗ Takie naczynia często wykonane są również z wypełniaczy (np. żywicy melaminowej, skrobi kukurydzianej czy kleju), które nadają im pożądane kształty, ale mają tez negatywny wpływ na zdrowie.

 

STALOWE SŁOMKI

Jeśli Twoi bliscy nie potrafią się bez niej obyć lub (np. ze względu na wrażliwe szkliwo) powinni z niej korzystać (zwłaszcza pijąc kwaśne napoje), spraw im słomkę, która nie będzie zaśmiecać środowiska. W szczególności polecamy te stalowe (najlepiej kupić je w zestawie z czyścikiem), dostępne są jednak także szklane czy bambusowe (w ich przypadku warto zachować czujność – podobnie jak przy bambusowych kubkach do kawy).

 

HERBATA I COŚ DO HERBATY

Niepicie z plastiku to kwestia nie tylko kubków, słomek czy butelek. Na tworzywa sztuczne można natknąć się także… zaparzając herbatę. Niektóre herbaciane torebki mogą być wykonane z politereftalanu etylenu (PET/01) lub polipropylenu (05/PP). Ten drugi, choć uznawany za jeden z bezpieczniejszych plastików, wciąż jest gorszym wyborem niż torebka biodegradowalna (np. ze skrobi kukurydzianej lub włókien celulozowych)*, a przede wszystkim – niż brak torebki. Dla miłośnika herbaty kup więc tę liściastą, na wagę. Im mniej opakowań, tym lepiej – dla zdrowia i dla środowiska (nie wspominając o przewagach smakowych suszu).

A do herbaty dokup przyjazny środowisku i zdrowiu zaparzacz – tu również polecamy stal nierdzewną i ceramikę.

AKCESORIA KUCHENNE

Jeśli wśrod Twoich bliskich są miłośnicy jedzenia, z pewnością przydadzą się im zdrowe i przyjazne środowisku pojemniki do przechowywania żywności. Dobrym prezentem będą też porządne akcesoria czy naczynia.

• W stalowych pojemnikach można przechowywać produkty mięsne, mleczne i sypkie, słodycze, bakalie i wiele innych. „Nierdzewka” będzie dobrym wyborem również wtedy, gdy decydujesz się na nowe sitka, łopatki do patelni, tarki lub inne przedmioty gospodarstwa domowego.
• Ceramika nie zawiera szkodliwych substancji, jest wielokrotnego użytku i łatwo utrzymać ją w czystości.
• Drewno (niepoddane obróbce lub zabezpieczone ekologicznie certyfikowanym olejem/woskiem) jest zdrowszym i bardziej zrównoważonym wyborem niż plastik. Wykonane z niego deski do krojenia czy przybory kuchenne można z łatwością utrzymać w czystości z pomocą soli i cytryny. Najlepszym wyborem będzie drewno certyfikowane, nieimpregnowane, olejowane/woskowane przyjaznymi środowisku produktami.

WAŻNE!

Ryzyko uwalniania niebezpiecznych substancji rośnie w przypadku potraw tłustych i kwaśnych, pod wpływem wysokich lub zmiennych temperatur. NIGDY nie należy podgrzewać produktów spożywczych w plastiku. 

Kupując pojemniki z tworzyw sztucznych, upewnij się, że są przeznaczone do kontaktu z żywnością. Wiele opakowań toleruje tylko określone temperatury (zwróć uwagę np. na ikonkę śnieżynki lub sztućców). Opakowania odpowiednie do mrożenia często nie powinny mieć kontaktu z ciepłymi potrawami. Pamiętaj też o symbolach w trójkącie – najbezpieczniejsze do kontaktu z żywnością będą pojemniki oznaczone 05/PP (polipropylen) i 02/HDPE (polietylen dużej gęstości).

 

KOSMETYKI O DOBRYM SKŁADZIE

Produkty do pielęgnacji ciała mogą zawierać substancje drażniące skórę, niekorzystnie wpływające na układ hormonalny i oddechowy lub powodujące alergię. Kup bliskiej osobie dobry jakościowo produkt! Szukaj wiarygodnych certyfikatów, takich jak: EU Ecolabel, Nordic Swan, Błękitny Anioł lub NaTrue, ICEA, Ecocert. Gwarantują mniejszą ilość szkodliwych substancji w produktach kosmetycznych. Podczas zakupów wesprzyj się np. bezpłatną aplikacją mobilną, oceniającą skład – polecamy np. CosmEthics, INCI Beauty, Ingred, Perfect Beauty). Wskazówki, jakich substancji unikać, znajdziesz też na naszej stronie, o tu: http://miastonadetoksie.pl/kosmetyki/.

Uwaga na greenwashing!

Nie ufaj oznaczeniom „zielonych” produktów, takim jak „ekologiczne”, „naturalne”, „organiczne”, które nadają sami producenci. Internet ułatwia sprawdzenie polityki producenta i jego „zielonych” gwarancji, co pomaga wybrać produkty certyfikowane przez godne zaufania, niezależne organizacje.

 

MATA DO ĆWICZEŃ

Zwróć uwagę na tworzywa, z których została wykonana. Wybierz matę z naturalnych materiałów (np. kauczuku czy korka) lub zdecyduj się na tę od zaufanego producenta, z certyfikatem Oeko-Tex. Ta zasada dotyczy nie tylko mat, ale też wszelkich innych akcesoriów sportowych (np. piłek do ćwiczeń). Niech aktywność fizyczna będzie zdrowa, bezpieczna i przyjazna środowisku.

 

ODZIEŻ I TEKSTYLIA

Ciepły sweter, miękki szalik, przytulna poduszka czy otulający koc to prezent uniwersalny. Pamiętaj jednak o zasadzie „jakość ponad ilość”. Dobry gatunkowo produkt nie tylko lepiej otuli, dając ciepło i pozwalając skórze oddychać. Będzie też bardziej przyjazny środowisku. No i wystarczy obdarowanemu na lata!

Na metkach szukaj bawełny i WEŁNY (klasycznej lub mniej gryzących merino, alpaki, moheru, angory czy kaszmiru). Uwaga na AKRYL (polikaryl, anilanę, orlon) – zdecydowanie tańszy w produkcji i „na oko” podobny do naturalnej przędzy, jest tkaniną syntetyczną. Daje mniej ciepła, wzmaga potliwość, elektryzuje się, nie chłonie wilgoci (chłonie natomiast zapachy), mechaci się i jest nietrwały, a podczas prania uwalnia do środowiska mikroplastik. Syntetykiem jest też NYLON (poliamid) – jego zawartość w mieszance nie powinna przekraczać 20%. Syntetyki mogą zawierać środki biobójcze (niszczące bakterie i inne drobnoustroje) oraz nanosrebro (ma działanie antybakteryjne, może gromadzić się w organizmie).

Szukaj wiarygodnych certyfikatów : EU Ecolabel, Nordic Ecolabel, Blue Angel [Błękitny Anioł], GOTS, Oeko-Tex, Naturtextil. Wybieraj sprawdzonych, najlepiej lokalnych producentów.

PAMIĘTAJ!
✔️ Czytaj metki. Wybieraj naturalne tkaniny: bawełnę, wełnę, jedwab, len. Szukaj odzieży wyprodukowanej w 🇪🇺, gdzie obowiązują bardziej restrykcyjne normy środowiskowe. Zwróć uwagę na certyfikaty (np. Oeko Tex). Stawiaj na jakość ponad ilość.
✔️ Nie kupuj ubrań ze sztywnymi plastikowymi aplikacjami, które podczas prasowania przywierają do żelazka (prawdopodobnie zawierają PVC).
✔️ Zanim kupisz – powąchaj! Zrezygnuj z ubrań o intensywnym „chemicznym” zapachu.

 

KSIĄŻKA

Polecamy kilka tytułów, dotyczących sposobów na zdrowszą i bardziej przyjazną środowisku codzienność. Od ograniczenia użycia plastiku, przez przepisy na naturalne kosmetyki i środki czystości, po życie zero waste. Kolejność przypadkowa.

• Jak zerwać z plastikiem? / Will McCallum
• F*ck plastik / praca zbiorowa
• Wyrzuć chemię z domu / Ewa Kozioł
• Naturalnie czysty dom / Ewa Kozioł
• Naturalne środki czyszczące / Fern Green
• Dom bez chemii / Joanna Tołłoczko
• Plastik fantastik? / Eun-Ju Kim, Ji-Won Lee
• Zero waste nowa jakość życia w 30 dni / Anita Vandyke
• Wykorzystuję, nie marnuję. 52 wyzwania zero waste / Sylwia Majcher
• Jak uratować świat? Czyli co dobrego możesz zrobić dla planety / Areta Szpura

 

ROŚLINA

Niektóre gatunki roślin potrafią nie tylko upiększyć dom, ale także filtrować zanieczyszczenia z powietrza. Zielony pomocnik to zawsze dobry pomysł na prezent! W szczególności sprawdzą się: Zielistka Sternberga (Chlorophytum comosum), Grubosz jajowaty / drzewko szczęścia / drzewko pieniężne (Crassula ovata), Dracena (Dracaena sp.),  Bromelia (Bromelia sp.), Paprocie (Polypodiopsida sp.), Skrzydłokwiat (Spathiphyllum sp.) , Fikus (Ficus sp.), Filodendron (Philodendron sp.) czy Sansewieria / wężownica (Sansevieria sp.) .

WARZYWORKI

Gdy „zrywki” czają się na każdym sklepowym kroku, podaruj bliskim wielorazową alternatywę!  Zachęć ich do kupowania na wagę i zrezygnowania z jednorazowych foliówek. Bawełniane woreczki w różnych rozmiarach świetnie sprawdzą się np. do warzyw i owoców, a także do pieczywa. Możesz je kupić, ale także uszyć samodzielnie! Wybierz tkaninę w ulubiony wzór obdarowywanej osoby lub wykorzystaj taką, którą już masz (np. z nieużywanych firanek, zasłonek, ubrań, poszewek, prześcieradeł czy pościeli), żeby stworzyć prezent w stylu zero waste.

SKLEPY, DO KTÓRYCH WARTO ZAJRZEĆ

mojabutelka.pl, ekoteka.pl, triny.pl, ecospa.pl, e-naturalne.pl, pandawanda.pl, ekometa.pl

 

🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁

DO ZROBIENIA

 

PACHNĄCY SŁOICZEK

Ekspresowy przepis, który pozwoli obdarowanemu jeszcze lepiej poczuć magię Świąt! Przygotuj kawałki owoców (cytrusów, suszonego jabłka i żurawiny), laski cynamonu, goździki, gwiazdki anyżu i kilka świeżo upieczonych świątecznych ciasteczek, np. pierniczków. Przyda się także wanilia lub kilka kropelek naturalnego olejku eterycznego – np. pomarańczowego, cytrynowego mandarynkowego, cynamonowego albo sosnowego). Umieść wszystkie wybrane (zgodnie z własnym zapachowym gustem) składniki w szklanym naczyniu (np. słoiczku po produktach spożywczych, potrzebnych do przygotowania świątecznych potraw) – tak, by wystawały lekko ponad jego krawędź. Cytrusy ponabijaj goździkami. Udekoruj naczynie – oczywiście naturalnie, np. sznurkiem, słomą, papierem albo wstążkami z tkaniny.

 

DOMOWY KOSMETYK

Relaksujący peeling lawendowy
Weź szklankę oleju kokosowego, pół szklanki soli Epsom lub drobnej soli morskiej, 10 kropelek olejku lawendowego i łyżkę suszonej lawendy (opcjonalnie). Wymieszaj olej z solą i lawendą, na końcu dodaj olejek. Lawenda ma właściwości wyciszające, sól działa przeciwzapalnie i odkażająco (świetnie sprawdzi się np. przed depilacją).

Balsam do ust
W kąpieli wodnej rozpuść i wymieszaj 20 g masła kakaowego, 20 g oleju kokosowego i 20 g masła shea. Przelej do małych słoiczków i schłódź w lodówce.

Sól do kąpieli
Wymieszaj 1 szklankę soli Epsom, 0,5 szklanki soli morskiej, 2 łyżki kakao i 1 łyżkę oleju ze słodkich migdałów. Przełóż do słoika.

 

ZDROWY SMAKOŁYK CZEKOLADOWY

Namocz przez 30 min 70 g suszonych daktyli i 70 g niesolonych orzechów nerkowca. Zmiksuj, dodaj 2 łyżki oleju kokosowego tłoczonego na zimno, 3 łyżki kakao w proszku i odrobinę cynamonu, wymieszaj – pyszny domowy czekoladowy krem poleca się do pałaszowania. Idealny prezent dla łasuchów!

Do pakowania postaraj się wykorzystać słoiczki, które już masz w domu (np. po koncentracie pomidorowym, chrzanie, konfiturze czy musztardzie). Udekoruj je naturalną tkaniną i sznurkiem, na którym zawiesisz kartonik z życzeniami.

 

WOSKOWIJKA

Lekki lunchbox bez plastiku? Weź kawałek tkaniny, posyp ją startym woskiem pszczelim, polej odrobiną oleju, a następnie połóż na nią papier do pieczenia i zaprasuj. Zostaw do przeschnięcia. Woskowa warstwa ochroni przed przenikaniem wilgoci. Świetna na owoce czy kanapki, będzie praktycznym prezentem od serca.

 

ZABAWKI

Dzieci są szczególnie wrażliwe na oddziaływanie szkodliwych substancji, a tych w kupnych zabawkach można niestety spotkać sporo ( http://miastonadetoksie.pl/gospodarstwo-domowe/zabawki). Samodzielnie swórz przyjazne zdrowiu i środowisku przytulanki lub tablicę kreatywną. Do zrobienia przytulnych maskotek możesz wykorzystać np. tkaniny z nienoszonych już ubrań. Drewniane tablice manipulacyjne z wykorzystaniem kołków, kłódek, śrubek i łańcuszków rozbudzą dziecięcą kreatywność, zachęcając do kręcenia, naciągania, przekładania, przesuwania, zawieszania i wszystkich innych czynności, które małe główki i rączki lubią najbardziej!

 

COŚ NA DRUTACH

Jeśli potrafisz robić na drutach lub szydełku, masz w dłoniach prezentowy skarb! Zrób dla bliskiej osoby ciepły szalik, czapkę lub ozdobę w jej ulubionym kolorze. Wybierz dobrej jakości włóczkę z wełny (klasycznej lub mniej gryzących merino, alpaki, moheru, angory czy kaszmiru). Taki upominek będzie nie tylko praktyczny, ale też szczególnie wartościowy – bo przecież jedną z najlepszych rzeczy, jakie możemy dać drugiej osobie, jest nasz czas i zaangażowanie.

 

🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁 🎅🎄🎁

ZAPAKUJ

 

Jak pakując prezenty, zrobić prezent zdrowiu i środowisku?

✔ Wykorzystuj to, co już masz – np. przeczytane gazety czy magazyny albo… dziecięce rysunki. A może użyjesz papierowych toreb, które pojawiły się w Twoim domu razem z zakupami? Dodaj dEKOorację (na pewno znajdziesz kawałek wstążki, sznurka, filcu lub innej tkaniny, sprawdzą się także owoce czy orzechy) i gotowe!
✔ Zachowuj otrzymane wraz z podarunkami opakowania i wykorzystuj je ponownie. Zachęć obdarowywanych, by przy kolejnej okazji także dali prezentowej paczce drugie życie.
✔ Rób samodzielnie lub kupuj opakowania zrobione z naturalnych tkanin (np. płótna).
✔ Szukaj pudełkowych zabytkowych „perełek” na pchlich targach.
✔ Kupując papier do pakowania, wybierz taki, który nie był poddawany wybielaniu i jest oznaczony jako przyjazny środowisku.
✔ Spróbuj nie używać taśmy klejącej, kleju czy sznurków z tworzyw sztucznych.
✔ Opakowanie, które samo w sobie jest prezentem? Czemu nie! Rozważ włożenie podarunku w wielorazową ekologiczną torbę na zakupy.