Od początku życia otaczają nas tysiące rzeczy wykonanych z różnych materiałów. Najpopularniejszym z nich jest PLASTIK. Z tworzyw sztucznych produkuje się nie tylko zabawki, ale też np. meble, pokrowce na materace czy inne akcesoria dla dzieci. Dlaczego najmłodsi są bardziej narażeni na substancje chemiczne, jak rozpoznać niebezpieczeństwo i zmniejszyć zagrożenie?

Większe niebezpieczeństwo dla dzieci – dlaczego?

Substancje niebezpieczne (SN) obecne w plastikowych przedmiotach mogą zaburzać pracę układu hormonalnego, osłabiać układ odpornościowy, powodować różne choroby i alergie, a nawet zakłócać rozwój dziecka.

Dzieci są bardziej narażone na ich działanie z kilku powodów:

• Powierzchnia skóry dzieci jest większa w stosunku do ich wagi oraz objętości płuc, a ich metabolizm jest szybszy w porównaniu z dorosłymi.
• Układ odpornościowy i neurologiczny dziecka (zwłaszcza niemowlęcia), wciąż się rozwija, a system detoksykacji nie funkcjonuje w pełni.
• Skóra dzieci jest cieńsza w porównaniu z dorosłymi i nie jest w pełni rozwinięta, nie może więc pełnić funkcji właściwej bariery ochronnej.
• Dzieci oddychają intensywniej, dzięki czemu mogą szybciej wdychać SN.
• Małe dzieci poznają otoczenie, wkładając rzeczy do ust i próbując, SN szybko przemieszczają się więc przez układ pokarmowy.
• Małe dzieci, w szczególności te raczkujące, są bardziej narażone na SN z materiałów podłogowych, a także z kurzu.

Dziecięce organizmy dzieci są bardziej podatne na wpływ SN, wchłanianie substancji niebezpiecznych jest szybsze, a możliwości ich pozbycia się – mniejsze.  

Substancje niebezpieczne najczęściej spotykane w zabawkach i akcesoriach z tworzyw sztucznych

Ftalany
Zakłócają rozwój i układ hormonalny. Upośledzają płodność. Można je znaleźć w lalkach, pluszowych zabawkach, elastycznych elementach plastikowych i zabawkach elektronicznych. Używane jako plastyfikator w zabawkach z PWC.

Bisfenol A (BPA)
Zakłóca układ rozrodczy i hormonalny oraz zwiększa ryzyko nowotworów. Można go znaleźć w lalkach, przezroczystych plastikowych elementach, zabawkach elektronicznych.

Nonylofenol (etoksylany)
Substancja zaburzająca funkcjonowanie układu hormonalnego, trwała, gromadzi się w środowisku. Można go znaleźć w lalkach, pluszowych zabawkach, elementach plastikowych. Używany jako przeciwutleniacz do stabilizacji polimerów tworzyw sztucznych przed degradacją.

Związki cynoorganiczne
Działają drażniąco na oczy i skórę, toksycznie na układ rozrodczy, a w przypadku spożycia działają szkodliwie na ośrodkowy układ nerwowy, układ hormonalny i rozrodczy. Można je znaleźć w zastosowaniach do sztywnych zabawek (elementy plastikowe), zabawkach z PWC.

Chlorowane parafiny
Rakotwórcze, zaburzają pracę układu hormonalnego. Można je znaleźć w lalkach, elementach plastikowych, zabawkach elektronicznych. Używane również jako środek zmniejszający palność.

Większość tych substancji zaburza funkcjonowanie układu hormonalnego (związki endokrynnie czynne / EDC) – działanie jest szczególnie szkodliwe w krytycznych fazach rozwoju: niemowlęctwa, wczesnego dzieciństwa i okresu dojrzewania. EDC wiążą się z wieloma negatywnymi skutkami zdrowotnymi.

Jak rozpoznać niebezpieczeństwo i zmniejszyć narażenie?

Wybór plastikowych zabawek, mebli czy innych akcesoriów dla dzieci może być trudnym zadaniem. Oto kilka porad, które pomogą dokonać go bardziej świadomie:

• Pierwsza i najważniejsza rada – mniej znaczy więcej. Wybierz kilka zabawek, ale dobrej jakości.
• Unikaj tanich zabawek, zwłaszcza z krajów, które nie podlegają wymogom UE.
• Unikaj zabawek plastikowych o intensywnym zapachu lub lepkich. Może to świadczyć o obecności niebezpiecznych substancji (np. ftalanów). Dobrym pomysłem jest pozostawienie nowej plastikowej rzeczy (zabawki, mebla) po rozpakowaniu na kilka dni na świeżym powietrzu, aby część substancji mogła się ulotnić.
• Wszystkie zabawki w UE muszą posiadać oznakowanie zgodności CE. Samo to nie gwarantuje jednak całkowitego bezpieczeństwa. Spróbuj szukać produktów z certyfikatami ekologicznymi. W przypadku plastikowych zabawek może to być np. Nordic Ecolabel.
• Wybierz produkty z naturalnych materiałów (niebarwione drewno, eko-tekstylia, guma itp.)
• Unikaj zabawek elektronicznych – plastikowe części mogą się nagrzewać, przyspieszając emisję substancji niebezpiecznych.
• Nie pozwalaj dzieciom bawić się przedmiotami, które nie są zabawkami (urządzenia elektroniczne – np. stare telefony komórkowe, plastikowe urządzenia kuchenne, dekoracje, płyty CD itp.). Regulacje uwzględniające zawartość substancji niebezpiecznych mogą w tym przypadku nie uwzględniać użytkowania przez dzieci.

Unikanie tworzyw sztucznych, które mogą być nośnikiem niebezpiecznych substancji chemicznych, może pomóc zmniejszyć możliwe konsekwencje zdrowotne w przyszłości, dlatego bardzo ważne jest, aby podejmować świadome decyzje i dbać o zdrowie najmłodszych od samego początku. 

 

BROSZURA: DZIECIŃSTWO BEZ NIEBEZPIECZNYCH SUBSTANCJI

 

CZY MAJĄC ŚWIADOMOŚĆ ZAGROŻENIA, ZMIENISZ SWOJE NAWYKI?

ODPOWIEDZ NA 6 ZAMKNIĘTYCH PYTAŃ W ANONIMOWEJ ANKIECIE:

>>> LINK DO ANKIETY <<<